- Get link
- Other Apps
- Get link
- Other Apps
BÀI 19: Thực
hành Sơ cứu cầm máu
I. Mục tiêu
- Phân biệt vết thương làm tổn
thương tĩnh mạch hay động mạch hay chỉ là mao mạch?
- Rèn kĩ năng băng bó hoặc làm
garô và biết những quy định khi làm garô.
- Nêu được biện pháp bảo vệ cơ thể dựa vào nguyên nhân gây chảy máu.
-1 cuộn băng
-2 miếng gạc
-1 cuộn bông nhỏ
-Dây cao su hoặc dây vải
-Một miếng vải mềm (10 x 30 cm)
III. Nội dung và cách tiến hành
1. Chảy máu mao mạch và tĩnh mạch: Tập băng vết thương ở lòng bàn tay
Các
bước tiến hành:
- Dùng ngón tay cái bịt chặt
miệng vết thương trong vài phút
- Sát trùng vết thương bằng cồn
iôt
- Khi vết thương nhỏ, có thể dùng
băng dán
- Khi vết thương lớn, cho ít bông
vào giữa 2 miếng gạc rồi đặt nó vào miệng vết thương và dùng băng buộc
chặt lại.
2. Chảy máu động mạch: Tập băng vết thương ở cổ tay
Các
bước tiến hành:
- Dùng ngón tay cái dò tìm vị trí động mạch cánh tay, khi thấy dấu hiệu mạch đập rõ thì bóp mạnh để làm ngừng chảy máu ở vết thương vài ba phút.
- Buộc garô dùng dây cao su hay
dây vải mềm buộc chặt ở vị trí gần sát nhưng cao hơn vết thương, với lực
ép đủ làm cầm máu.
- Sát trùng vết thương đặt gạc và
bông lên miệng vết thương rồi băng lại.
- Đưa ngay đến bệnh viện cấp cứu.
IV. Thu hoạch
1. Kiến thức
* Chảy máu tĩnh mạch và động mạch có gì khác nhau về biểu hiện và
cách xử lí?
Hướng dẫn:
- Chảy máu ở tĩnh mạch: chảy
chậm, ít. Có thể sơ cứu tại chỗ bằng băng dán hay gạc (nếu vết thương sâu
thì nên đến bệnh viện).
- Chảy máu ở động mạch: chảy mạnh
do vận tốc máu trong mạch lớn, chảy thành tia gây nguy hiểm, cần sơ cứu
tạm thời và đưa ngay đến bệnh viện.
* Những yêu cầu cơ bản của biện pháp buộc dây garô là gì? Vì sao
chỉ những vết thương chảy máu động mạch ở tay hoặc chân mới dùng biện pháp buộc
dây garô?
Hướng dẫn:
Những
yêu cầu cơ bản của biện pháp buộc dây garô:
- Trước khi đặt garô nên dùng vải
quấn quanh da vùng định thắt để tránh xoắn và kẹt da phía dưới dây thắt.
- Khi đặt vòng garô đầu tiên phải
chặt nhất sau đó lực thắt giảm dần. Các vòng garô nằm cạnh nhau sao cho ko
bị xoắn kẹp, đầu dây garô phải được cố định lại.
- Trường hợp đặt garô đúng máu
nhanh chóng ngừng chảy, chỉ trắng nhợt, phía dưới chỗ đặt garô mạch không
còn đập.
- Nếu thắt garô quá chặt có thể
gây dập nát tổ chức phần mềm, và cũng là nguyên nhân gây liệt chi.
- Nếu đặt garô không đủ chặt máu
tiếp tục chảy, đồng thời ứ tắc tĩnh mạch (chỉ có thể tím thẫm).
- Ko được phép để garô lâu quá
1,5 - 2 giờ, nếu lâu quá phần dưới garô sẽ bị hoại tử. Vì vậy khi đặt garô
nhất thiết phải ghi giờ vào 1 tờ giấy và đặt tờ giấy vào chỗ đặt garô, cứ
1h nới lỏng garô 1 lần, nới từ từ mỗi lần khoảng 30 giây.
- Chuyển bệnh nhân tới bệnh viện
nhanh nhất có thể.
- Những vết thương chảy máu động
mạch ở tay hoặc ở chân mới dùng biện pháp buộc day garô vì tay và chân là
những mô đặc nên biện pháp buộc dây garô mới có hiệu quả cầm máu.
* Những vết thương chảy máu động mạch không phải ở tay (chân) phải
xử lí thế nào?
Hướng dẫn:
- Ở những vị trí khác, biện pháp
garô vừa không có hiệu quả cầm máu (Ví dụ: vết thương ở bẹn, ở bụng) do
buộc garô sẽ không chắc chắn, vừa có thể gây ra nguy hiểm tính mạng (ví
dụ: vết thương ở đầu, mặt, cổ). Do não sẽ bị thiếu O2 mà
não chỉ cần thiếu O2 khoảng 45 giây đã có thể bị tổn
thương tới mức không thể hồi phục.
- Nếu người sơ cứu có kiến thức
cấp cứu vết thương thì một mặt cho băng chặt vết thương, mặt khác lấy ngón
tay ấn chặn vào phía trên đường đi của động mạch (phía trên vết thương
đó).
- Nếu người sơ cứu không biết
nghiệp vụ cấp cứu vết thương thì cần băng chặt vết thương để cầm máu tạm
thời sau đó nhanh chóng đưa nạn nhân đến bệnh viện gần nhất.
2. Kĩ năng:
Bảng 19. Các kỹ năng sơ cứu vết thương chảy máu
Các kĩ năng được học |
Các thao tác |
Ghi chú |
1. Sơ cứu vết thương chảy máu mao mạch và tĩnh mạch |
- Dùng ngón tay cái bịt chặt miệng vết thương tới khi máu
ngừng chảy. - Sát trùng vết thương bằng cồn. - Băng kín vết thương (có thể dùng băng dán với vết thương
nhỏ và gạc với vết thương lớn). |
Sau khi băng nếu thấy vẫn chảy máu, cần đưa đến bệnh viện
cấp cứu. |
2. Sơ cứu vết thương chảy máu động mạch |
- Dò tìm vị trí động mạch phía trên vết thương (về phía
gần tim). - Dùng ngón tay ấn mạnh vào để cầm máu tạm thời. Với vết
thương ở tay chân có thể dùng biện pháp buộc dây garô ở phía trên vết thương
(cứ 15 phút lại nới dây garô). - Sát trùng vết thương. Băng kín vết thương. - Đưa ngay đến bệnh viện cấp cứu. |
Trên khăn buộc garô cần ghi chú thời gian bắt đầu buộc
garô và những khoảng cách thời gian nới garô trên đường đến |
Comments
Post a Comment